Karşımızda sıra dışı bir papağan türü var. Aslında hangi bir özelliğinden anlatmaya başlayacağımızı da bilmiyoruz ancak bir yerden başlamalı elbette. Öncelikle söylemek isteriz ki Sümbül ara papağanı yeryüzünün en güzel kuşlarından biri. Çok nadir bulunmasını bir kenara bırakın bir ara neredeyse soyu tükenme tehlikesi ile karşılaştı. Sonra bir yerlerde yine göründü insanlara da varlığına inanmaya devam ettik. Şu anda sayıları çok az. Bu nedenle dünyanın en pahalı kuşlarından biri olarak sayılıyor.
Pahalıdan kastımızın 30 binleri bulduğunun da altını çizelim. Gerek nadir oluşu gerek papağan türleri içinde en çok konuşma yeteneğine sahip kuş olması nedeniyle oldukça popüler. Boyutları nedeniyle dünyanın en büyük papağan cinslerinden aynı zamanda. Açalım bu büyüklük konusunu; neredeyse 2 kilo. Bir kuş türü için ciddi bir rakam 2 kilo. Birazdan fiziksel özelliklerinde ele alacağız detaylıca. Önce her zaman olduğu gibi kökenine bir göz atalım. Kaç seneden beri varlığını sürdürdüğüne dair net bir bilgi yok. Çok gizemli bir kuş türü diyebiliriz. Örneğin şu an var mı bilmiyoruz, 2018 yılında bir görünüp bir kaybolmuştu. Hyacinth Macaw, Sümbül Macaw, Sümbül ara gibi pek çok isimle anılıyor. Bazen mavi papağan olarak da anılıyor renginden ötürü. İlk kez 1790 yılında ornitolog John Latham tarafından sınıflandırıldığı söyleniyor.
Anavatanı Brezilya. Daha doğrusu Brezilya’nın Güney Atlantik Okyanusu tarafında yer alan tropik yağmur ormanları. Bu bölge aynı zamanda pek çok canlıya ev sahipliği yapıyor. Dünyanın en büyük nem oranına sahip bölgelerinden biri olarak biliniyor. Bazı hayvanlar için nem çok önemli. Ancak Sümbül ara papağanı için çok fazla nemin önemi yok, yine de bu bölgede yaşıyor. Bölgenin sığırları ile iş birliğindedirler. Evet, sığır. Sığırlar palmiye fıstıklarını yer. Açığa çıkan kısımlar Sümbül ara papağanının öğününü oluşturur çünkü buradaki tohumları yer. Sığırlar palmiye fıstıklarını çiğnedikten sonra tükürür. Tükürdükleri kaygan ve zarı alınmış kısımlardaki tohumları da Sümbül ara papağanı yer. Genellikle seyrek ağaçlı ormanlarda yaşarlar. Palmiye ağaçlarının yoğun olduğu yerleri tercih ederler. Birbirleri ile uyumlu yaşarlar. Ya eşleriyle yaşarlar ya da 6-12 çift kuştan oluşan küçük gruplar halinde yaşarlar. Genelde aileler ve genç kuşlar bir arada yaşar. Sümbül ara papağanı tek eşlidir ve o da tıpkı benzer türleri gibi eşine bağlıdır. Yuvasını özenle kurar.
Sümbül ara papağanı fiziksel özellikleri
Uzunluğu ile dünyanın en büyük papağanlarındandır. Her iki kanadı da 425 mm’e kadar uzun olabilir. Vücudunun tamamı mavi tüylerle kaplıdır. Kanatlarının üst kısımları bedenine göre daha koyudur. Kavisli ve büyük bir gagası vardır. Sağ ve sol gözünün etrafında sarı bir çizgi vardır. Alt gagası, yüzüne bitişiktir. Dişi ve erkeklerin görünüşleri arasında çok büyük farklar yoktur. Gençlerin kuyrukları daha kısa olur, yaş aldıkça uzar. İşin ilginç olan kısmı sadece erkekler dişilere benzemez; genç ve yaşlılar da birbirine benzer. Ayırmak kolay değildir. Sadece dediğimiz gibi kuyrukları biraz daha kısa olur genç kuşların. Ayrıca yaşlıların yüzlerinde biraz daha sarımsı ve solgun bir ifade vardır. Bunların haricinde genel olarak benzerler. Kiloları yaklaşık 2 kiloyu bulabilir. Dünyanın en iri papağanlarından biridir. Sümbül denmesinin nedeni mavi mor bedeni olabilir. Renk olarak sümbülü andırırlar. Gagaları siyah renktedir. Ortalama yaşam süreleri uzundur, 55 yıl kadar yaşayabilirler.
Sümbül ara papağanı özellikleri
Aslında Sümbül ara papağanı davranış bakımından uysaldır. Doğada büyük sürüler değil de daha çok küçük sürüler halinde gezmeyi severler. Konuşma yetileri diğer papağanlara oranla daha yüksektir. Tabi Sümbül ara papağanı nereden ve nasıl temin edilir bu da ayrı bir konu. Açıkçası evde beslemek için biraz nadir bulunan kuş türlerindendir. Ancak eğer bir şekilde bulup getirtirseniz muhtemelen size alıştıktan sonra eğitime açık hale gelecektir. Diğer papağan türlerine göre çok yüksek ve hatta laf aramızda kalsın bir hayli rahatsız edici bir sese sahiptir diyebiliriz. Beslenmek, bir şeyi almak ya da temas etmek istediklerine ayaklarını çok rahat kullanırlar.
Sümbül ara papağanı beslenme
Sümbül ara papağanının doğal yaşamda beslenme şekillerini anlatalım. Palmiye fıstıkları ya da cevizleri favori yiyeceklerindendir. Onları güçlü yapan ve sağlıklı kılan bu ağacın meyveleridir. Hem vitamin deposudur hem lezzetlidir. İçeriğinde küçük mineralleri vardır. Bu mineraller Sümbül ara papağanının fazlasıyla ihtiyacını karşılar. Bu nedenle 55 yıla kadar uzun bir süre yaşayabilirler. Güçlü çene yapıları vardır, bu sayede cevizleri rahatça kırabilirler. Sümbül ara papağanı çene bakımından en güçlü papağan türlerindendir. Yere düşen meyveler de onlar için ideal besinlerdendir. Tohumlardan, meyvelerden beslenirler. Net olmasa da bazı araştırmalar Sümbül ara papağanının sümüklü böcekleri da yiyebildiği yönünde. Yiyeceklerle uğraşmayı severler; bir aşağı, bir yukarı oynayarak ne yapar ne eder kırmayı başarırlar. Sabah ve akşam saatlerine yemek aramaya çıkarlar. Onları uçarken görmek tam bir görsel şölendir. Renkleri ile gökyüzünde dalgalanırlar.
Sümbül ara papağanı evcil olarak bakımları
Daha önce de söylediğimiz gibi evcil hayvan olarak Sümbül ara papağanı edinmek çok kolay değildir. Öncelikle elbette 30 bin liralara aşkın bir ödeme sizi bekliyor. Sonrasında evde bakım şartlarını yerine getirmeniz gerekiyor ki bunlardan en önemlisi kafes. Kafesi kesinlikle küçük olmamalı. Hatta orta boyutta bir kafes de olmamalı. Çok büyük bir kafes olması gerekir. Tropikal bölgelerden geldiğini düşünürsek küçük alanda bunalıma girmesi doğaldır. Bu nedenle iri yapısına uygun bir alan imkânı sağlamanız önemlidir. Kemirme ve tırmanma güdüsü vardır. Kafesi seçerken ve içini döşerken buna da dikkat etmenizde yarar var. Kendini ne kadar doğal ortamında hissederse, sizinle olan ilgisi de bir o kadar gelişecektir.
Gagasını bir şeylerle temizlemeye alışıktır ancak büyük bir gagası olduğu için kolay kırar her şeyi. Bu nedenle gagası ile tahrip edemeyeceği kalınlıkta kafes almaya dikkat edin. Tek olarak aldıysanız ilgi göstermelisiniz çünkü yalnızca sizi tanıyacak ve sizden ilgi isteyecektir. Sümbül ara papağanın en büyük sorunlarından biri kolay strese girmesi. Eğer yeterli ilgiyi göstermezseniz hemen strese girecektir. Papağanlar strese girdiğinde genelde ya tüy dökerler ya da kendilerini yolarlar. Sümbül ara papağanında da böyle bir duruma rastlayabilirsiniz. Beslenmeleri kolay değildir, maliyetlidir. Genelde iri papağanlar için satılan hazır yem karışımları vardır. Ancak bu yem karışımlarına ceviz, fıstık gibi kabuklu kuruyemişleri de katmanız gerekir. En sevdikleri meyvelerden biri muzdur. Ara ara muz da verebilirsiniz.
Cana yakın, uysal, sakin ve eğitimi kolay papağan türlerindendir. Taklit yetenekleri de çoktur. Gri papağana oranla bir tık daha geridedir ancak sizi mutlu etmeye yeter. Bu arada çok güçlü ve gür sesleri olduğundan bahsetmiştik. Apartman hayatında komşularınızı rahatsız edecek ve hatta sizi uykunuzdan uyandıracak kadar gürdür. Ne zaman öteceği de belli olmaz. İçinden geldi mi öter. Eğer sessiz, sakin, kendi halinde bir papağan istiyorsanız sanırız Sümbül ara papağanı pek size göre değil. Ancak bakımıyla, ilgisiyle her şeyi ile bir sümbül ara papağanı beslemeye hazırsanız, müstakbel en yakın arkadaşınızla tanışmaya da hazır olun!
