Kocaman bir familya var karşımızda… Aslına bakarsanız papağangillerden ancak adı da şekli de daha farklı papağanlara nazaran. Konuşkan, derdini anlatabilen, kırılgan ve naif bir kuş türü; Muhabbet kuşları. Papağanlar kadar büyük olmayan hem boyutları hem renk ve desenleri ile en sevilen evcil hayvan türlerinden. Bakımı kolay, muhabbeti sohbeti deseniz ondan iyisi yok. Muhabbet kuşlarını anlatacağız bugün size ancak öncesinde anavatanına, köklerine bir gidelim yerinde ziyaret edelim. Anavatanları Avustralya. Avustralya’nın otlaklarında büyük sürüler halinde yaşarlar. Doğal ortamdaki muhabbet kuşları biraz daha küçük. Bizim aşina olduklarımız evcilleşmiş olanlar. Akrabaları biraz daha küçük boyutta olabiliyor. Türü Avrupa’ya getiren isim bir İngiliz Ornitolog; John Gould. Kısa zamanda Avrupa’da ünleniyor ve favori evcil hayvanlardan biri haline geliyor. Muhabbet kuşu en küçük papağan türlerinden biri. Ülkemizdeki en yaygın evcil hayvan aynı zamanda. Taklit yetenekleri ile sanki insanmış gibi cana yakın karakteri ile sevdiğimiz pet arkadaşlarımızdan. Fiziksel özellikleri de en az karakterleri kadar renkli.
Muhabbet kuşları fiziksel özellikleri
Boyları genelde gagadan kuyruğa kadar 17-23 cm aralığında değişir. Evde bakılan muhabbet kuşları uzun ömürlüdür. 20 yaşında bir muhabbet kuşu da görebilirsiniz, 15 sene de. Ortalama 7 ila 15 sene arasında yaşarlar. Genelde yeşil renkte olurlar. Kanatlarında, kafasında ve sırtında siyah şeritler bulunur. Dişilerin çene kısımları kahverengi ya da pudra rengidir. Erkeklerde ise maviye döner. Muhabbet kuşlarının gözleri koyu renklidir, yaş aldıkça açılır ve artık yaşlanınca gri gibi bir tona döner. Normalde doğada bulunan rengi yeşil olmasına rağmen günümüzde farklı üretimlerle başka renklerde muhabbet kuşları da görülebilir. Bunlar mavi, sarı, menekşe, lila, alaca, beyaz tonlarda görülebilir. Koyu renkte muhabbet kuşuna rastlanmaz; lacivert ya da siyah bir muhabbet kuşu göremeyiz yani. Bu renklerin haricinde farklı tonlarda da görülebilir; painted muhabbet kuşu, gökkuşağı muhabbet kuşu, Opal, Teksas, Fallow türü muhabbet kuşu, buzlu parçalı muhabbet kuşu, gri muhabbet kuşu. Ortalama ağırlıkları 40 gramdır. Ana renkleri genelde karın ve but bölgesidir. Geri kalan kısımları desenli ve alacalı görülebilir. Hepsinde böyledir diyemeyiz ancak çoğunlukla muhabbet kuşlarının büyük bir kısmında kuyruk uçlarının mavi renkli olduğunu görürüz. Muhabbet kuşlarının özel bir kürkleri vardır öyle ki mor ötesi ışık altında florasan özelliği gösterebilir. Gagaları yeşilimsi tonlardadır. Muhabbet kuşunun dişi mi erkek mi olduğu nasıl anlaşılır sorusuna da yanıt verelim. Muhabbet kuşlarının cinsini öğrenebilmek için önce kuşun gagasına bakmak gerekir. Gagasında bulunan bu kısma cere adı verilir. Eğer muhabbet kuşunun ceresi pembe, mor ya da bu tonlarda ise veya cerenin tümü tek bir renk ise muhabbet kuşu erkektir. Eğer beyaz, açık mavi krem ya da açık mor ise dişidir.
Muhabbet kuşu karakter özellikleri
Masum, nazik ve uysal bir karakterleri vardır. Kendinize alıştırmak, Muhabbet kuşu evcilleştirmek kolaydır. Özellikle küçükken edindiyseniz işiniz daha da kolay. Çift olarak Muhabbet kuşu edinebilirsiniz ancak o zaman size olan ilginin yarıya ineceğini söyleyelim. Eşlerine çok bağlıdırlar ve muhtemelen size o kadar ilgi göstermeyeceklerdir. Gözde çiftlere “Muhabbet kuşları gibiler” benzetmesini yaparlar, siz oradan pay biçin. Oyuncu ve aktif hayvanlardır. Diğer kuş türlerine göre daha az gürültü yaparlar. Muhabbet kuşu sesi çok yumuşaktır ve kulak tırmalamaz. Arada kanaryalar gibi makara çeker ancak bu bile çok hoş bir tınıda olur. Eve aldığınız ilk günlerde utangaç, ürkek ve çekingen olacaktır.
Elinizi kafesin içine sokup hemen ondan ilgi beklemeyin. Önce Muhabbet kuşu kafesinin önünde ona güzel sözler söyleyin, sesinizle sevin. Size alışmasına zaman verin. Zaten muhtemelen birkaç zaman sonra size alışacak, çok sevecek ve ailenizin üyesi haline gelecektir. Tek oldukları zaman iletişimler çok iyidir. Yalnız kalmayı hiç sevmezler hatta uzun süre yalnız bırakırsanız size küserler. Eğer onunla uğraşırsanız, birkaç kelime konuşmasını sağlayabilirsiniz. Genelde “ç” harflerini baskın olarak kullanırlar. Onlara isim koyarken Çilek, Çakıl gibi Ç harfi isimler koyarsanız kendi isimlerini de daha kolay söyleyeceklerdir. Taklit yetenekleri vardır, çıkardığınız ıslık seslerini tekrar edebilecek kapasitededirler. Kemik yapıları ince ve hassastır severken dikkatli olmanız gerekir çünkü en ufak bir müdahale canlarını yakabilir.
Muhabbet kuşu konuşturma
Muhabbet kuşu almak isteyen herkesin idealinde çok konuşan bir kuş yatar. Bazı kelimeleri telaffuz edebilir ancak bunun için bir eğitim süreci gerekir. Aldıktan bir hafta sonra şakımasını beklemeyin yani. Muhabbet kuşları çıkardığınız sesleri dikkatle dinler. Bir süre sonra seslerinizi taklit etmeye başlar. Hep aynı tonda seslenin. İsterseniz sesinizi kaydedin ve günün belirli saatlerinde ona dinletin. Güzel bir eğitim ve zaman ile 2-3 ay içerisinde birkaç kelime öğrenebilir. Muhabbet kuşuna hangi kelimeler öğretilir buna da birkaç örnek verelim; cici kuş, kuş, aşk, içinde ç-ş ve c harfi bulunan kelimeleri rahatça öğrenebilirler.
Muhabbet kuşu bakımı
Muhabbet kuşu kafes kuşu olarak bilinir. Kendini sevdiren renkli hayvanlardır. Bakımları kolaydır. Kafeslerinde olmayı severler ve kendilerini kafeste daha mutlu hissederler, güven alanlarıdır çünkü. Kafesinin küçük olmamasına dikkat edin, rahat hareket edebilmesi ve kendini doğadaki gibi özgür hissetmesi psikolojik açıdan önemlidir. Onun da bir psikolojisi olduğunu ve zaman zaman depresyona girebildiğini unutmayın. Kafesin içine bir tünek alanı yapın, burada tünemekten hoşlanacaktır. Soğuğa karşı çok hassastırlar bu nedenle cereyanda bırakmayın. Güneşin altında da bekletmeyin hem soğuğa hem sıcağa duyarlıdır. Kafesinde mutlaka bir gaga taşı bulundurun. Gagalarını temizlemek için kafesin kenarlarını kullanacaktır yoksa. Musluk suyu koymamaya gayret edin, malum hassas bir bünyesi var.
Muhabbet kuşu kafesinin içine ayna koymak pek iyi bir fikir olmayabilir. Bir süre sonra aynayı gagalamaya başlayacaktır, pek hoşlanacağını sanmıyoruz. Dişi kuşların yumurtalarına asla dokunmayın. Sizin kokunuzu alırlarsa kırarlar çünkü. Kafesin kenarına salatalık, elma ya da havuç koyabilirsiniz ara sıra gaga atıp yemek hoşuna gidecektir. Tüy dökerler ancak bazen tüy dökmesi başka şeylerin de belirtisi olabilir. Bu nedenle hekime başvurmanızda yarar olacaktır. Sağlık bakımından çok dayanıklı değillerdir, ne yazık ki çabuk hastalanabilirler. Papağan humması, karaciğer rahatsızlıkları, uyuz, kuruma hastalığı, tüy dökümü gibi sağlık sorunları yaşayabilirler. Hemen hekime başvurmanız gerekir. Her hastalık için değil ancak bazı halsiz olma durumlarında ona yoğurt yedirebilirsiniz. Muhtemelen reddedecektir ancak bir parça yoğurdu serçe parmağınıza alıp gagasını açarak bir lokma da olsa yutmasını sağlayabilirsiniz. Uzun süreli çözüm olmaz ancak o an için rahatlatabilir.
Muhabbet kuşlarının beslenmesi
Muhabbet kuşu doğal ortamlarında genellikle tohum ile beslenirler. Bazı çiçek ya da meyveleri de yiyebilirler. Ancak evcilleştirilmiş Muhabbet kuşları biraz daha seçici olabilir. Örneğin mamasını beğenmezse yemez. Evcil hayvan mağazalarında satılan Muhabbet kuşu yemlerinden alabilirsiniz çoğu zaten minerallidir kuşa da fayda sağlar. Pirinç, bulgur gibi ürünler midesini şişirebilir ve rahatsız edebilir. Bu yüzden kuş yemi onlar için en ideal olanlarıdır. Bazen asılı şekilde, sıkıştırılmış ve üzerine bal sürülmüş kuş yemlerinden de verebilirsiniz. Genelde tatlarını severler.
