Köpekleri istediğiniz düzene alıştırmanın en ideal yollarından biri doğru bir hareket karşısında onu ödüllendirmektir. Yaptığı işin doğru bir iş olduğunu ve karşılığında ödül alacağını bilen köpek bir süre sonra bu davranışı huy haline getirecektir. Ödül mamaları çeşitli nedenlerden dolayı verilebilir; tuvalet eğitimi, temel eğitimler ve pek çok konuda ödül mamaları iyi bir motivasyon olacaktır. Köpek eğitimi denince akla ilk gelen şeylerden biri ödül mamalarıdır. Kediler de köpekler de belirli bir motivasyon verilirse daha iyi öğrenebilirler. Komutlarınızı, kurallarınızı yerine getirme konusunda daha hevesli olabilirler. Bu yalnızca eğitim için değil istediklerinizi yaptırma konusunda da işe yarayacaktır. Örneğin banyodan hoşlanmayan bir köpeğiniz varsa, her banyo sonrası ona “aferin” diyerek ödül mamasından veriyorsanız, banyo çok daha katlanabilir olacaktır onun için. Çünkü bilir ki işin ucunda ödül var! Bu düzene alıştırırsanız, köpeğinizi yıkamak eskisinden daha kolay olacaktır. Bu ve bunun gibi pek çok örnek verilebilir. Köpeğiniz hoşunuza giden bir şey yaptığında, sözünüzü dinlediğinde onu ödüllendirirseniz bu davranışı artık bir huy haline getirebilir. İlk başlarda eğitim için ödül maması kullanılırken, ilerleyen zamanlarda iyi bir şey yaptığında da onu ödüllendirebilirsiniz. Ancak bu noktada ödülün miktarı giriyor devreye çünkü ödüller her zaman çok masum olmayabiliyor. Örneğin tavuk içerikli ödüllerin yaz aylarında fazla verilmesi birtakım sorunlara yol açabilir. Ödül mamasına alışan köpek, yaptığı her davranışın mükâfatını ister hale gelebilir ki bu maddi açıdan da manevi açıdan da zorlayıcı bir süreç olacaktır. Bu nedenle ödül mamasını çok sınırlı sayıda ve az miktarda tutmanız hem sağlığı hem davranışları için olumlu etki edecektir. Şunu unutmamak gerekir ki ödül mamaları “sınırsız” değil tam aksine çok az miktar verilmelidir. Köpeğiniz için ödül maması sıradan bir mama haline gelmemeli, yalnızca özel durumlarda, doğru davranışlar sergilerse alacağını bilmelidir. Bazı köpeklere ödül maması fazla verildiğinde bir süre sonra o davranışı yapsa da yapmasa da ödül alabileceğini düşünür çünkü ödül mamasına erişimi kolaydır. Hal böyle olunca o davranış huydan ziyade ara sıra yaptığı bir rutin haline gelebilir. Bunu önlemek için ödül mamalarının doğru zamanda ve doğru miktarda verilmesi gerekir. Ödül mamaları farklı aromalarda, farklı dokularda olabilir. Köpeklerin çoğu, hemen her ödül mamasına ilgi duyar. Ödül mamasını hayvan mağazalarından satın alabileceğiniz gibi evde kendiniz de yapabilir ya da evdeki bazı sebze ve meyveleri ödül olarak verebilirsiniz. Buna ilerleyen satırlarda değineceğiz ancak öncesinde ödül maması verirken nelere dikkat etmek gerekir şöyle bir göz atalım.
Ödül maması verirken nelere dikkat etmek gerekir?
Ödül mamalarının içeriği çok önemlidir. Her ne kadar köpeğinize çok sık ödül maması vermiyor olsanız da neticede mutlaka onu yiyor. Haliyle içeriği çok önemli. Bilinen markaların, güvenilen ödül mamalarını tercih etmenizde yarar var. Tıpkı normal mamaları gibi ödül mamaları da kaliteli olmalıdır. Sürekli yemese de yine de midesine zararlı bir ödül maması girsin istemeyiz. Ödül mamaları yaz ve kış olarak normalde ayrılmaz ancak yaz aylarında tavuk içeriği yüksek olan ödül mamalarından kaçınmanızda yarar olacaktır. Tavuk, bazı köpekler için ciddi alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Özellikle yaz aylarında tavuklu ödül maması bazı köpeklerde alerjiye ve deri hassasiyetine neden olabilir. Bu nedenle normal mama da olsa, ödül maması da olsa yaz aylarında yoğun tavuk eti tüketiminden kaçınmakta yarar olacaktır. Ödül mamaları mutlaka kaliteli içeriğe sahip olmalıdır. Biz elbette bu içeriğin temizliğini her zaman bilemeyebiliriz bu noktada devreye veteriner hekim girecektir. Ödül maması dahil olmak üzere köpek beslenmesiyle ilgili her konuda mutlaka veteriner hekiminizin fikrine danışmanızda yarar olacaktır. Bir diğer dikkat edilmesi gereken nokta ise zamanlamadır. Ödül mamalarının içinde de besleyici değerde olanlar vardır ve her bir ödül maması aynı zamanda bir miktar kalori anlamına da gelir. Kedi ve köpeklerin günlük beslenmesine eklenen ödül mamalarının kalori miktarı önemlidir çünkü kedinin de köpeğin de aşırı kilolu olması birtakım sağlık sorunlarını doğurur. Eğer ödül mamasından fazla verilirse köpeğiniz ya da kediniz kilo almaya başlar. Ödül mamalarının kalorisi ve besleyici değerleri önemlidir ancak en az onlar kadar önemli olan bir başka konu pet arkadaşınızın yaşı, genel sağlık durumu, besin ihtiyaçları ve aktivite seviyesidir. Köpek ödül maması ile kedi ödül maması farklıdır ve farklı öğeler içerir. Evcil hayvanımızın ne kadar ödül maması tüketmesi gerektiği yaşına, kilosuna ve mevcut sağlık durumuna bağlı olarak değişecektir. Pet dostunuzun ne kadar ödül maması tüketmesi gerektiğini veteriner hekiminize danışmayı ihmal etmeyin. Ödül maması belki masum bir atıştırmalık olarak görülebilir ancak fazlasının zarar olduğu bilgisini de es geçmemekte yarar olacaktır.
Köpek ödül maması nasıl verilir?
Ödül maması ne zaman verilir sorusunun ardından ödül maması nasıl verilir sorusunun yanıtı ile devam edelim. Ödül maması seçiminde miktar ve zamanlama çok önemlidir. Ödül mamasının ölçüsü mutlaka ayarlanmalıdır. Eğer küçük atıştırmalıklar şeklindeyse, köpeğiniz bir tane yedikten sonra yüksek ihtimal diğerlerini de yemek isteyecektir. Hatta ödül mamasını sizden kapabilmek için tüm sevimliliğini kullanacaktır. Bu noktada çok net bir duruş sergilemeniz gerekir. Köpeğiniz hassas noktanız olabilir ancak fazladan verilen her ödül maması ona zarar olacaktır. Aynı zamanda köpeğinizin o davranışı bir huy haline getirebilmesi için ödül mamasına erişimi bu kadar kolay olmamalıdır ki bir kıymeti olsun. Sürekli ödül mamasına alışan köpek bir süre sonra o davranışı gösterme konusunda eskisi kadar hevesli olmayabilir. Köpeklere ödül maması verirken dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de havlama zamanlarıdır. Eğer çok havlıyorsa ve bu nedenle sessiz olması için ona ödül maması verirseniz bunu farklı anlayacaktır. Ne kadar havlarsa o kadar ödül maması alabileceğini düşünür ki bu noktada oldukça sıkıntı çıkar. Çünkü köpeğiniz durmadan havlayarak sizden ödül mamasını kapmaya çalışır. Bu nedenle eğer köpeğiniz havlıyorsa, onu susturmak için ödül maması ile oyalanmasını sağlamayın ki ödül mamasını havladığı için aldığını zannetmesin.
Köpeğime ödül mamasını kaç aylıkken verebilirim?
Kedi ödül maması kaç aylıkken verilir sorusunun yanıtı ile devam edelim. Yukarıda da sözünü ettiğimiz üzere kedi ve köpek için üretilen ödül mamaları farklı içeriklere sahiptir. Her ürünün hitap ettiği yaş aynı olmayabilir. Kedi ödül mamalarından bazıları yavruluk döneminde verilirken bazıları yetişkinlik döneminde verilir. Kediler ilk 2 ay boyunca anne sütü ile beslenirler ve ardından yaş ya da kuru mamaya geçerler. Kedilere ödül maması vermek için yaklaşık 3 aylık olmalarını beklemek daha doğru olacaktır. Ardından kediye ödül maması verilebilir. Köpekler için de durum benzerdir. Köpekler de gelişimlerini destekleyen ödül mamalarından yavruyken faydalanabilir. Köpek ödül mamaları, köpeğin çene yapısına bağlı olarak değişir. Büyük ırklara verilen ödül mamasını küçük ırklar yiyemez ya da kemiremez. Bu nedenle ödül maması seçimi aslında bir anlamda pet dostunuzun çenesi ve ağzıyla da doğru orantılıdır. Köpeklerin yiyebileceği ödül mamaları yaşlarına bağlı olarak değişecektir. Bu arada bazı köpek mamaları aynı zamanda köpeklerin kemirme kabiliyetlerinin gelişmesine destek olurken aynı zamanda diş sağlıklarını da korur. Köpek kemiği ya da başka bir ödül mamasını kemirirken aynı zamanda dişlerindeki yemek kalıntılarını da temizler. Yani aslında ödül maması yalnızca davranışlarının bir motivasyonu değil aynı zamanda diş sağlığı için de önemli bir mamadır. Ancak söylediğimiz gibi ödül mamalarının dozunu aşmamak, ilk kuraldır. Hayvan mağazalarında pek çok ödül maması seçeneğine ulaşmak kolaydır. Veteriner hekiminizin önerileri doğrultusunda köpeğinize uygun olan bir ödül mamasını tercih edebilirsiniz.