Amerikan Kennel Kulübü Spor Grubu’nun en küçük üyesi Cocker (kukır okunur) ırkı. Birçok ABD’li evcil hayvan sahibinin de sevgilisi aynı zamanda. Leydi ve Serseri’deki (Lady and Tramp) kadın başrolü hatırladınız mı? Filmin şefkatli ve şımartılmış evcil hayvan modelinin bir Cocker Spaniel olması tesadüf değil. 1930’ların sonundan 1950’lere kadar Cocker, AKC’ye kayıtlı bir numaralı ırktı. 30 yıl içinde popülerliği bir dönem azaldı ancak 1980’lerin ortalarında tekrar çizelgelerin en üstüne çıktı. Bugün, Cocker kayıtlı ilk 15 ırkta yer alıyor. Hiç şüphe yok ki iyi yetiştirilmiş bir Cocker (kukır okunur) sahibi olmak bambaşka bir duygu. Tek derdi ilgi olan, şımarıklığın belki de en yakıştığı köpek ırklarından. Öncelikle mükemmel bir terapi köpeğidir. Cockerlar çocuklar, diğer evcil hayvanlar ve yaşlılar ile arası iyi olan sevgi dolu ve güvenilir bir aile arkadaşıdır. 2 çeşit Cocker cinsi vardır; Amerikan Cocker, İngiliz Cocker Spaniel.
Cocker Cinsleri
İngiltere’de özel bir tür olmaktan ziyade avcılık ve spordaki yeteneklerinden dolayı “işlevsel köpekler” olarak görülür. Tek başına bir tür olarak kabul edilmesi ise 1892 yılında Kennel Club of England’ın onları tanımasıyla gerçekleşti. Tarihler 1936’yı gösterdiğinde bir grup İngiliz Cocker üreticisi, English Cocker Spaniel Club of America’yı (ECSCA) kurdu. Bu kulüp, İngiliz Cocker Spaniel’ın spesifik bir tür olarak tanınmasına katkı sağladı. Daha sonra tüm standartlarını ve saflıklarını koruması adına İngiliz Cocker’ların, Amerikan Cocker’larla çiftleştirilmemesi konusunda harekete geçmiştir.
İngiliz Cocker’ların kişilik özellikleri nelerdir?
Cocker’lar neşeli yapılarıyla bilinirler. Hatta Amerika’da lakapları “Şen Cocker”’dır. Hayat dolu, sevecen ve oyuncu bir ırktır. Eve ilk geldiğinde aşırı hareketli oluşu dikkatinizi çeker, muhtemelen bebek oluşuna verirsiniz bu hareketleri. Ancak bir Cocker sahibi olmayı düşünüyorsanız sanmayın ki bu hareketlilik sadece bebek olduğu için… Uzun bir süre sizi kaçırılan terlikler, kazaklar, saklanan çoraplar ve kaybolan ev gereçleri bekliyor olabilir. Zira oyunculuk onların yaşında değil kanındadır! Uzmanlar 4-5 yaşına doğru durulacağını söyleseler de 12 yaşında dahi hala hareketli Cocker’lar görmek olası. Saldırgan değildirler, sakindirler, kavgacı ve yaygaracı da değildirler. Fakat sahiplenici tavırları onları bazen saldırgan yapabilir. Özellikle sahibinin yanında sevmeye kalkarsanız bunu bir saldırı olarak algılayabilir. Ancak genel anlamıyla uyumlu ve sakin köpeklerdir. Onları sık sık burunlarını yere yaklaştırmış, kokuları takip etmeye çalışırken görebilirsiniz. Sadık ve uyumlu bir dost olduğu kadar avcılık güdüleri de yüksektir. Malum, esas av kökenli köpeklerdir. Tüm yüksek enerjili köpeklerde olduğu gibi Cocker’lar da gözü açık, aktif ve kıpır kıpırdır. Her gün egzersize ihtiyacı vardır. Koruma iç güdüsü sahibine karşı çokken, eve karşı pek yoktur diyebiliriz. Yani evinize hırsız girse muhtemelen kendini sevdirecek kişi bulmanın verdiği mutlulukla onu evinize buyur edebilir. Cocker’lar stresi hiç kaldıramazlar. Aşırı heyecanlı yapıları, idrar kaçırmalarına neden olabilir. Eğer düzenli egzersiz yaptırırsanız ve yürüyüşlerini ihmal etmezseniz muhtemelen bu da bir sorun olarak çıkmayacaktır karşınıza. Cocker’ınızı uzun süre yalnız bırakmamanızda yarar var çünkü ayrılık anksiyetesi yaşayabilir ve beraberinde uluma, havlamada artış ve bazı psikolojik sorunlar olabilir.
İngiliz Cocker’ların fiziksel özellikleri nelerdir?
Hantal olarak nitelendirilen köpeklerden olmadığının altını çizerek başlayalım söze. Keskin hatlara sahip olmayan bir kafa yapısı var. Gözleri hafif ovaldir, bazılarında çekik de olabilir. Göz kapakları kısadır. Koyu kahverengi, ela ya da bal köpüğü renklerde görülebilirler. Kulakları sarkık ve bol tüylüdür. Öyle ki Cocker mama kabı denen bir köpek mama kabı çeşidi vardır. Kulakları içine girmesin diye özel olarak dizayn edilmiştir. Kulaklarının üzerindeki ipeksi tüyler düz ya da kıvırcık olabilir. Burunları siyahtır. Avcı köpeği olmasından dolayı koku alma duyuları oldukça keskindir. Kuyrukları hafif kıvrımlıdır. Hareket halindeyken özellikle sevindiğinde kuyruğunun sallanma hızını görememeniz muhtemeldir. Mutlu hayvanlar olduğu için genelde kuyruk faaldir. Kafa kısmındaki tüyler kısa olsa da genel olarak uzun tüylüdür. Cocker renklerini şu şekilde ayırabiliriz; siyah tüylü cocker, altın renkli cocker, çikolata renkli cocker, kahverengi cocker. İkili renkli olanlarda ise siyah-beyaz, turuncu-beyaz, çikolata-beyaz, sarımsı beyaz renklerde görülebilirler.
İngiliz Cocker’larda sık görülen hastalıklar hangileridir?
Genel olarak sağlıklı bir köpektir ancak elbette sıkıntıları vardır kendine özgü. İngiliz Cocker’larda görülen sağlık sorunlarını şu şekilde sıralayabiliriz.
- Göz problemleri
Cocker’ı, körlüğe ilerleyen retinal hücrelerin dejeneratif bir hastalığı olan ilerleyici retinal atrofi; katarakt. Göz üzerinde oluşan bulutlu bir film; göz küresinin içine basınç oluşturan bir durum olan glokom ve göz anormallikleri sık rastlanır. Cocker’in gözlerinde kızarıklık görürseniz veya yüzünü çok fazla ovalamaya başlarsa, kontrol için veterinere götürün. Damla ile katarakt oluşumuna neden olan durumların önüne geçilebilir. Ancak ileri yaşlarda katarakt tedavisinde ameliyat önerilmeyebilir. Çünkü yaşı olan Cocker’lara anestezi ile ameliyat pek sıcak bakılan bir tedavi yöntemi değil.
- Otoimmün hemolitik anemi (AIHA):
Bir köpeğin bağışıklık sisteminin kendi kan hücrelerine saldırdığı bir durumdur. Belirtileri soluk diş etleri, yorgunluk ve bazen de sarılığı içerir. Şişmiş bir karın da genişlemiş bir karaciğere işaret ettiğinden bunun göstergesidir. Etkilenen Cocker’ların çoğu tedaviyle iyi başa çıkıyor ancak beslenmemeleri gerekiyor.
- Hipotiroidizm:
Epilepsi, saç dökülmesi, obezite, uyuşukluk, ciltte koyu lekeler ve diğer cilt rahatsızlıkları gibi durumlara neden olduğu düşünülen bir tiroid bezi hastalığıdır. İlaç ve diyetle tedavi edilir.
- Birincil sebore:
Sebasöz (yağ) hücreleri de dahil olmak üzere, cilt hücrelerinin aşırı üretilmesinden kaynaklanan bir cilt problemidir. Cilt yağlı ve pullu hale gelir ve kötü bir kokuya sahiptir. Tedaviler arasında ilaç tedavisi ve ilaçlı banyolar yer almaktadır.
- Alerjiler
Köpeklerde sık görülen bir hastalıktır ve Cocker’lar özellikle buna eğilimli olabilir. Tedavi nedene göre değişir ve diyet kısıtlamaları, ilaçlar ve çevresel değişiklikleri içerebilir. Aşırı tavuk, tahıl, ekmek, makarna vb. gibi tüketimler egzamaya yol açabilir. Köpeklerde egzama tedavisi için diyetin yanında kortizon önerilebilir. Yanı sıra bazı kremler de tedavi edici özelliktedir. Köpeklerde egzamaya iyi gelen yağlardan biri de sarı kantaron yağıdır. Bu, özelikle uzun süreli tedavilerde alternatif olarak değerlendirilebilinir.
- İdiyopatik Epilepsi:
Genelde kalıtsaldır ve hafif veya ciddi nöbetlere neden olabilir. Nöbetlerin metabolik bozukluklar, beyni etkileyen bulaşıcı hastalıklar, tümörler, zehirlere maruz kalma, ağır kafa yaralanmaları ve daha fazlası gibi idiyopatik epilepsiden başka birçok şeyden kaynaklanabileceğini hatırlamak önemlidir. Bu nedenle, köpeğinizin nöbet geçirmesi durumunda, kontrol için derhal veterinere götürmeniz önemlidir.
- Köpek kalça displazisi:
Ağrıya neden olabilecek anormal kalça soketi oluşumudur. Kalça displazisi olan köpekler yetiştirilmemelidir. Köpek yavrusu satın alıyorsanız, ebeveynlerin kalça displazisi için test edilmiş ve problemsiz olduğuna dikkat etmenizde yarar var.
Cocker evde bakılır mı?
Bu sorunun yanıtı nettir; evet, bakılır. Cocker’lar ev yaşamı için oldukça elverişli köpeklerdir. Çok gürültüsü patırtısı olmadığı gibi çocuklarla da iyi anlaşabilir. Genelde sevilme, ilgi odağı olma eğiliminde olduklarından türlü şımarıklıklarla evinize neşe katar. Egzersiz önemlidir. Günlük ortalama yarım saatlik yürüyüşler idealdir. Çiş eğitimi verilmesi kolay köpeklerden biridir. Elbette her yavru köpeğin olduğu gibi Cocker’ların da bir alışma süresi vardır. Alıştıktan sonra tuvaletini yerine yapacak ve size zahmet vermeyecektir. Ufak, heyecanlanma kaçırmaları hariç tabi!
Cocker’lar nasıl beslenmeli?
Cocker’lar için yaşa uygun, tüm vitamin ve mineralleri içeren mamalar verebilirsiniz. Yemek artıkları sindirim sisteminde sorunlara yol açabilir. Katarakt oluşumuna meyilli olduklarından tatlılardan uzak tutun. Tavuk, derilerine zarar verebilir. Pişmiş kemikten, yüksek yağ içeren gıdalardan kaçınmanızda yarar var. Köpek bisküvileri, köpekler için ödül mamaları atıştırmalık olarak iyi olabilir. Şunu unutmamanız gerekir ki bir Cocker asla doymaz! Kendi doysa gözü doymaz. Aşırı sevimli halleriyle siz sofradayken gözünü tabağınıza dikebilir ve sanki günlerdir açmış bakışıyla vicdanınıza oynayabilir. Kanmayın! Bir anlık vicdan sesiniz ile ona zarar da verebilirsiniz. Bu nedenle her şeyi kararında vermenizde yarar var. Suyunu sürekli tazelemeniz de önemli. Temiz su ile sürekli su kabını değiştirin.
Cocker’ların temizliği (bakımı) nasıl olur?
Köpekler sık yıkanır mı sorusunun yanıtı ile başlayalım söze. Uzmanlar, aşırı sık aralıklarla köpekleri yıkamayı önermiyorlar. Ayda 1 yıkamak kâfi sayılabilir. Cocker’ların uzun ve yoğun tüyleri vardır. Haftada bir taranması gerekir. Çünkü karışmaya meyillidir. Köpeklerde enfeksiyon önemli bir sorundur. Özellikle kulak içi enfeksiyonları sıkıntılı olabilir. Bu nedenle düzenli kulak içi temizliği yapmalısınız. Bazı Cocker’ların tırnakları etlidir, kesilmeye elverişli değildir. Bazıları ise rahatça kesilebilir. Köpeklerde tırnak bakımı da önemli konulardandır. Tırnaklarını kestikten veya kestirdikten sonra mutlaka yürütün. Tırnak uçlarındaki sivrilikler bir nebze törpülenmiş olur. Cocker’larda diş bakımı da çok önemlidir. Dişlerini düzenli fırçalamanız önemli çünkü köpeklerde diş çürüğü sık rastlanan bir durumdur. Yıkarken kulağına su kaçırmamaya dikkat edin, bu onun için oldukça rahatsız edicidir. Banyo yaptıktan sonra sürekli kendini bir yerlere sürtecektir, rahatsız olacaktır. Kurudukça bu his geçer, hiç endişelenmeyin.
Cocker’lar çocuklarla anlaşır mı?
Her ne kadar bir Cocker sahibi olmak istiyorsanız da çocuklarınızın sağlığı her şeyin üzerinde. Sık merak edilenlerden biri de çocuklarla iyi geçinen köpek cinsleri. Cocker’ı da bu furyaya alabiliriz zira çocuklarla da arası iyidir. Ancak her ihtimale karşı sizin denetiminizde olmasına yarar var elbette. Tam bir aile köpeğidir. Çocuklara karşı naziktir, sevecendir. Cocker ve çocuklar arasında güzel bir uyum vardır. Sadece aile bireyleriyle değil kedi ve diğer küçük hayvanlarla da uyumludur. Özetle Cocker bir ev köpeği midir? Evet, tam da bir ev köpeğidir!