English Setter cinsi olarak da isimlendirilir. Biz bu yazımızda daha yaygın kullanımı olan İngiliz Setter’ini kullanacağız. Bu sefer karşımızda bol tüylü, sevimli yüzlü bir ırk var. Tarihi kanıksanmayacak kadar eskiye dayanıyor, 1300’lü yıllara. Aslında Laverack Setter olarak da geçer bazı kaynaklarda. Anlayacağınız bu köpek cinsi de bol isimli türlerden. Setter ırkının gelmiş geçmiş en eski türü İngiliz Setter’dır. İngiliz Setter 3 türün türemesiyle elde edildi; Water Spaniel, Spanish Pointer ve Springer Spaniel. İngiliz Setter’lerin aynı zamanda Laverack Setter olarak geçmesinin bir nedeni var. Aslında bu neden ırkın geliştiricisi ile alakalı. Türün modern hali Edward Laverack ve R. Purcell Liewllin tarafından geliştirilmiş. İngiliz Setter’ın bugün ki güzel halinin sebebi Laverack’tır yani. İngiliz Setter’ın popülaritesinin artması ve daha çok insan tarafından tanınır hale gelmesi 1860’lı yıllara denk gelir. O günden bu zamana kadar hala popülerliğini korur. Ülkemizde de tercih edilen köpek türlerinden biridir. İngiliz Setter için aynı zamanda günümüz şov köpeklerinin atalarından biridir de diyebiliriz. Bu arada setter adının nereden geldiğine dair bazı kaynaklar var. Bu kaynaklara göre setter kelimesi, köpeğin avını belirlediğinde sergilediği oturma pozisyonundan geliyor. Yani öyle garip bir pozisyona giriyor ki bu duruş sanki oturma gibi algılanıyor ve köpeğin de adının setter konmasına vesile oluyor. Tabi bu konunun gerçekliği tartışılsa da kaynaklarda rastlanan bir açıklama.
İngiliz Setter fiziksel özellikleri
İngiliz Setter’ların kendine has ve benekli bir kürk yapıları vardır. Zarif kelimesinin tam anlamıyla karşılığıdır çünkü duruşu olan kibar bir köpek türüdür. Benekler bazen az, bazen yoğun olur. Vücudunda birtakım lekeler de görülebilir bu lekelerin boyutu değişkenlik gösterir. Parlak, ipeksi ve uzun tüyleri vardır. Karışık renkli tüy yapısına belton denir. Bu kelime Laverack’ın avlandığı şehirden gelir. Genelde sıkça rastladığımız renk türü ise turunç ve siyah renktir ancak ten ve siyah rengi de görülebilir. Tıpkı Yorkie’lerde olduğu gibi İngiliz Setter’larda da büyüdükçe renk değişimi yaşanır. Yorkie’lerin hepsi siyah doğar; patilerinde, göğüs kısımlarında ve yüzünün belirli bölgelerinde sarımsı bir ton vardır. Büyüdükçe tüylerin rengi açılır ve inanması zor olsa da o küçük kapkara yavru köpek bir bakmışsınız sarışı olmuş. Bu renk değişimi 1 buçuk yaşına gelince tamamlanacaktır. Benzer durum İngiliz Setter’lar için de geçerlidir. Yavru İngiliz Setter’lar beyaz doğarlar ve büyüdükçe asıl renklerine ulaşırlar. Çok ilginç olsa da bazı ırklarda bu tüy değişimleri görülür. Bazı türleri üç renkli olabilir. Bu renkler siyah-beyaz ya da pas rengi görülebilir. Gözleri iri ve parlak yapıdadır. Göz renkleri genelde kahverengidir ancak ela da olabilir. Burnu koyu renklidir. Kulakları sarkıktır. Özellikle kulakları, bacakları ve vücudunun alt kısmı tüylüdür. Irk boyutu olarak orta boy sınıfına dahildir. Yükseklikleri genelde erkeklerde 61-68 cm iken dişilerde 59-66 cm aralığındadır. Kilo olarak ise erkekler ve dişiler ortalama 20 ila 35 kg arasındadır diyebiliriz. Ortalama yaşamları 10 yıl civarıdır.
İngiliz Setter karakter özellikleri
Karşımızda insan dostu ve hareketli bir köpek var. Refleksleri oldukça gelişmiştir. Disiplinli bir duruşları vardır. Yukarıda kısaca değindiğimiz gibi avlarını fark ettiklerine yarı oturuş pozisyonuna geçerler ve avlarını beklerler. Koku alma duyuları çok gelişmiştir. Çocuklarla arası en iyi olan köpeklerden biridir. Duyarlı bir yapısı vardır. İngiliz Setter için özgür ruhludur diyebiliriz. Kendi başına dolaşmayı sever. Hatta bir adım ötesi kaçma eğilimleri bile vardır. Genellikle bekçi köpeği olarak da kullanılır. İngiliz Setter havlayan köpekler sınıfındadır. Her ne kadar uyumlu bir yapısı olsa da inatçı bir yönü e vardır. İnsanlarla zaman geçirmeyi sever, sosyal bir köpektir. Çocuklu aileler için ideal köpeklerdendir aynı zamanda. Elbette esas özelliği av yeteneği. Keskin duyuları, refleksleri ile avını hemen fark eder. Dışarıdayken çok enerjiktir, yorulmak nedir bilmez. Ancak buna tezat olarak evin içine girdiğinde ise bir o kadar sakindir. İngiliz Setter apartmanda bakılır mı sorusu ise tartışmaya açıktır aslında. Hareketli bir yapısı aynı zamanda egzersiz ihtiyacı olan bir köpektir. Bu nedenle eğer egzersiz anlamında ona iyi şartlar sağlayacağınızı düşünüyorsanız apartmanda da besleyebilirsiniz. Ancak havlayan bir köpek olduğunu da unutmamanızda yarar var. İngiliz Setter eğitimi biraz sabırlı olunması gereken bir eğitimdir. İnatçı ve fazla özgür yapıları gereği biraz zorlanabilirsiniz. Oyunları hızlı öğrenir, verilen görevleri yerine getirebilir. Zeki köpeklerdir. İngiliz Setter’ların ilginç özelliklerinden birinden de bahsetmeden geçmeyelim. İngiliz Setter’ların kuşa karşı zaafları vardır. Kuş gördükleri anda yakalama isteği duyarlar bu nedenle eğer evde besleyecekseniz onu kuşlardan uzak tutmanızda yarar olacaktır. İyi bir bekçi köpeği olduğunu söyledik ancak iyi bir koruma köpeği midir bu tartışma konusu. Açıkçası koruma köpeği olarak bir köpek sahiplenmek istiyorsanız biraz daha keskin karakterli ırkları seçmenizde yarar olabilir.
İngiliz Setter bakımı
İngiliz Setter tüy bakımı önemlidir. Düz ve orta uzunlukta bir tüy yapısı olduğundan bahsetmiştik. Baktığınızda ihtişamlı bir görünüm vardır. Bu görünümün önemli nedenlerinden biri de ipeksi tüyleridir. Bu tüyleri düzenli olarak taramalı ve karışıklık ya da düğüme karşı temkinli olmalısınız. Özellikle tüy dökme mevsiminde ekstra özen gerekir. Parmak aralarındaki tüyleri ve tırnaklarını kısa tutmanızda yarar var. Genel olarak tüm köpeklerin tırnak bakımını düzenli yapmalısınız zaten zira özellikle ayak bakımı köpeklerde önemli noktalardandır. Bu kadar tüylü olmasına rağmen aşırı tüy dökmez. Bu özelliği ile özellikle evde İngiliz Setter beslemek isteyenler için idealdir diyebiliriz.
İngiliz Setter sık rastlanan hastalıklar
Farkındaysanız hemen hemen her köpek cinsinde kalça displazisinden bahsettik. İngiliz Setter için de bu durum geçerli. Kalça displazisine yatkın bir ırktır. Kilo almaya eğilimi vardır bu nedenle beslenmesine özen göstermek gerekir. Uygun beslenme programını veteriner hekiminizden öğrenebilirsiniz