Stres, her canlının hayatını tehlikeye atabilecek kadar büyük bir ruh durumudur. Yalnız insanlara özgü bir his değildir. Bugün bir balık bile strese girebilir ve bu stres karşısında hayatını kaybedebilir. Balığın diğer balıklarla anlaşamaması ya da akvaryum suyunun değişimi bile bir stres sebebi olabilir. Aynı durum kedi ve köpekler için de geçerlidir. Evde uzun süre yalnız kalan, sahibinden ayrılan, istediği ilgiyi görmeyen bir köpek kolayca strese girebilir. Aynı tablo kediler için de geçerlidir. Eve yeni gelen bir canlı, seyahat, hatta tıraş olmak bile kedilerde strese yol açan etkenlerdendir. Evcil hayvanların sık yaşadığı duygulardan biri strestir. Hayvanlarda stresin kaynağı çeşitlenebilir. Yalnız kalmak, ilgi görememek, terk edilmek ve benzeri gibi duygular strese yol açabilir. Stres, üzerinde durulması gereken ciddi bir sorundur çünkü ilerleyen aşamalarda depresyona yol açabilir. Bir hayvanın depresyona girmesinin neticesinde birtakım fiziksel sorunlar ortaya çıkar. Hayvan yemeden içmeden kesilir ve bu durum artık ciddi anlamda sağlığını etkiler. Kontrol altına alınamayan şiddetli depresyon ne yazık ki hayati boyutta önem de teşkil edebilir. Bu nedenle özellikle hassas olan evcil hayvanların stresten uzak durması önemlidir. Stresin kaynakları farklılaşabilir. Yukarıda da sözünü ettiğimiz gibi akvaryum suyunun değişimi de bir balık için stres kaynağı olabilir. Yanı sıra tıraşa götürülüp tüyleri kestirilen bir kedi de stres yaşayabilir. Bazı araba yolculukları da hayvanlar için stres kaynağı olabilir. Evden ayrılan ve uzun yola çıkan bir kedinin strese girmesi olasıdır. Uçak yolculukları da hayvanlar için stres kaynağı olabilir. Evde uzun süre yalnız kalan ya da sahibini kaybeden bir köpek depresyona girebilir. Depresyon başlangıçta ruhsal bir durum gibi görünse de ilerleyen zamanlarda fiziksel etkiler de doğurur. Bu etkilerin sonucunda ne yazık ki hayati tehlikeye kadar varan ciddi sorunlarla karşılaşmak da olasıdır. Bugün sizlerle muhabbet kuşlarındaki depresyon belirtilerini konuşacağız.
Muhabbet kuşum depresyonda mı?
Muhabbet kuşunuzun depresyonda olup olmadığını anlamanın bazı yolları vardır. Canlılar, depresyon dahil pek çok ruh halini çeşitli iletişim yollarıyla bizimle paylaşır. Bu durum kimi zaman fiziksel sinyaller verirken kimi zaman mutsuzlukla kendini belli eder. Kuş zaman içerisinde durgunlaşır ve oyun gibi fiziksel aktivitelere karşı olan ilgisini kaybeder. Kuşlarda depresyon görülebilir ve bu da tıpkı diğer canlılarda olduğu gibi zaman içinde ciddi sağlık sorunlarını gündeme getirebilir. Kuşlarda depresyona işaret eden bazı belirtiler vardır. Bu belirtilerden birkaçını aşağıda listeleyeceğiz. Kuşlar, hassas canlılardır ancak hasta olduklarını gizleyebilirler. Bu nedenle bir kuşun hasta olup olmadığını anlamak her zaman kolay değildir. Hareketlerini ve duygularını gizlemeyi başarabilen canlılar için depresyon teşhisi koymak ilk başlarda kolay olmayacaktır. Kuşların depresyonda olduğunu anlamak için bazı davranışlara dikkat etmek gerekir. Bu arada şunu da söylemek gerekir. Bazı hastalıklar, depresyon gibi belirtilere sahip olabilir. Bu nedenle kuşa depresyon teşhisini koymanın en doğru yolu veteriner hekim muayenesidir. Veteriner hekimin yapacağı tetkiklerin ardından muhabbet kuşunun depresyonda olup olmadığı ortaya çıkacaktır. Dediğimiz gibi bazı hastalıklar da depresyon gibi belirtiler gösterdiği için bunu anlamanın en doğru yolu veteriner hekim kontrolüdür. Kuşlarda depresyon belirtilerine geçmeden önce kuşların neden depresyon yaşadığına dair birkaç bilgi paylaşarak devam edelim yazımıza.
Kuşlar neden depresyona girer?
Kuşların depresyona girmesinin altında farklı nedenler yatıyor olabilir. Kuşların depresyona girmesinin ardından yalnızca mental değil fiziksel sorunlar da yatıyor olabilir. Alışmış olduğu kafesinin değişmesi, kafese yeni bir kuşun gelmesi, sevdiği oyuncağın kaybolması gibi nedenler kuşlarda stres unsuru oluşturabilir. Eve gelen yeni insanlar, yeni canlılar, gürültülü bir ortam, yüksek ses, ev değişikliği, kafes değişikliği, oyuncak değişikliği gibi nedenlerden dolayı kuşlar depresyona girebilir. Dışarıdan gelen bir köpek sesi ya da etrafta dolaşan bir kedinin varlığı kuşları tedirgin eder. Sürekli etrafını kontrol etmek zorunda kalan kuş zaman içinde bu korku sebebiyle strese girer. Bu stres, ilerleyen zamanlarda kronik bir hale gelebilir ve bunun neticesinde depresyon meydana gelebilir. Evdeki kuşlar için günlük rutinde meydana gelen bir değişiklik de depresyon nedeni olabilir. Kafesin karanlık bir odada olması, kuşun bir odada tek başına bırakılması, onunla hiç ilgilenilmemesi gibi nedenler kuşlarda strese yol açabilir. Kuşlar alışkanlıklarına ve rutinlerine sadık canlılardır. Rutinlerinde yapılan bir değişiklik, strese girmelerine yol açabilir. Zamanla kuş mutsuz hale gelir ve bu ruh hali yine zaman içinde fiziksel birtakım rahatsızlıklara yol açabilir. Şimdi gelin kuşlarda stres belirtileri ile yazımıza devam edelim.
Muhabbet kuşu depresyon belirtileri
Yukarıda da kısaca değindiğimiz üzere bazı hastalıklar, tıpkı depresyon gibi belirtiler gösterirler. Kuşun bu belirtileri göstermesi yalnızca depresyona bağlı olmayabilir. Altında yatan fiziksel bir sağlık sorunu da benzer etkilere yol açabilir. Bu nedenle kuşun depresyon teşhisi yalnızca veteriner hekim tarafından konabilir. Kuşlarda depresyon belirtileri aşağıdaki gibi ilerleyebilir.
1- Saldırgan ve sinirli davranışlar
Bazı kuşlar kendilerini sevdirmekten hoşlanmazlarken bazıları de her dakika sizin yanınızda olmak ister. Bu durum kuşun karakterine bağlı olarak değişecektir. Normalde sakin ve sevecen olan kuşunuz birden agresif bir tavra bürünebilir. Bu, tipik depresyon belirtilerinden biri olabilir. Kuşunuz saldırgan, sinirli davranışlar sergiliyor olabilir.
2- İştah kaybı
Muhabbet kuşlarında görülen iştah kaybı da depresyon belirtilerinden biridir. Aslında kuşlarda iştah kaybı pek çok nedenden kaynaklanıyor olabilir ancak bu nedenlerden biri depresyondur. Kuşlar çok hızlı bir metabolizmaya sahiptir ve kilo kaybı hayati tehlike oluşturabilir. Bu nedenle kuşta iştah kaybı varsa kısa sürede veteriner hekime durumu bildirmek gerekir çünkü kuşlarda açlık uzun süre olursa hayati boyutta bir tehlike arz edebilir. Mama tüketiminde bir azalma gözlemliyorsanız ve kuşunuz çok az yiyor ya da hiç yemiyorsa durumu hemen veteriner hekime bildirmenizde yarar olacaktır.
3- Tüylerini yolma
Muhabbet kuşlarının tüylerini yolması, tipik depresyon belirtilerinden biridir. Bu durum ilerleyen aşamalarda ciddi boyutlara ulaşabilir. Eğer kuşunuzun vücut ya da kafa bölgesinde tüysüzlük gözlemliyorsanız durumu veteriner hekime bildirin. Medikal bir sorun yoksa depresyon yaşıyor olması muhtemeldir.
4- Ötüş farklılığı
Muhabbet kuşları ötmeyi seven ve değişik sesler çıkarabilen kuşlardır. Hatta birkaç kelimeye kadar konuşma yetileri de vardır. Pek çok farklı türde ses çıkarabilirler. Hatta bu seslerin frekans aralıkları uzun da olabilir. Depresyona giren bir kuşun sesinde de birtakım değişimler gözlemlenebilir. Örneğin canı sıkılan ve mutsuz olan bir kuş dikkat çekmek için normalden çok daha yüksek bir ses çıkarabilir. Kuşunuz sürekli olarak yüksek sesle ötüyor ve bir şekilde dikkatinizi çekmeye çalışıyorsa bu durum bir şeylerin yolunda gitmediğinin bir belirtisi olabilir.
Kuşlar depresyondan nasıl kurtulur? Kuşlarda depresyon tedavisi nasıldır?
Veteriner hekiminiz kuşa depresyon teşhisini koyduktan sonra bazı tedavi prosedürleri hazırlar. Öncelikle depresyona neden olan durumun çözümü ile işe başlanır. Kuşun stres kaynağını bulmak zaman alabilir. Bu noktada eğer dış etkenlerden kaynaklanan bir stres varsa bu durum minimuma indirilir. Eve yeni bir canlı geldiyse, o canlı kuştan uzak tutulur ya da kafesi değiştiği için mutsuzsa eski kafesine yeniden konabilir. Kafesini aile üyelerinin olduğu bir yere konumlamak iyi bir fikir olabilir. Bu sayede alışık olduğu aile bireylerinin sesini duyar ve onların varlığı korkularını azaltabilir. Depresyon teşhisi konan bir kuş yalnız bırakılmamalıdır ve sürekli ilgilenilmelidir. Kuşun oyuncaklarla oynanması sağlanabilir ya da mental olarak kafasını dağıtabileceği aktivitelerle meşgul edilebilir. Örneğin en sevdiği oyuncağı, bu süreçte en yakın arkadaşı olabilir. Oyuncağıyla oyunlar oynaması sağlanabilir. Kuşlara etkileşime geçmek, onlarla konuşmak, onları ürkütmeden sevmek ve sürekli ilgilenmek en iyi depresyon ilaçlarındandır. Yeterli ilgiyi gören kuş bir süre sonra normal hayatına dönecektir. Bu süreçte sevgi, ilgi ve oyun onlar için en etkili ilaçlardan olacaktır.
