Her ne kadar mesafeli ve kendilerine has duygulara sahip olsalar da sanmayın ki kediler etrafla ilgisiz. Mesafeli duruşları onları kimi zaman soğuk kılsa da aslında olan biteni uzaktan izlemeyi tercih edebilirler. Kimi kediler sahipleriyle bir hayli haşır neşir ve samimiyken kimileri uzaktan sevmeyi ve izlemeyi tercih edebilir. Kedinizin sizinle fazla samimi olmaması ya da uzak duruşu evdeki olaylardan etkilenmediği anlamına gelmez. Kediler hisli varlıklardır; evdeki gerginliği, huzursuzluğu, ortamdaki değişimleri fark edebilirler. Bazı değişiklikler onların strese girmesine bile neden olabilir. Yani kediler de duygusal varlıklardır. Bugün kedilerde sık görülen bir konuyu kaleme alıyoruz; stres. Tüm canlılar stres denen gerçekle karşılaşabilir. Bugün balıklardan kuşlara, kedilerden köpeklere birçok canlı için stres söz konusu olabilir. Örneğin balık etrafındaki diğer balıklardan rahatsız olursa strese girebilir, köpek çevresinde bir huzursuzluk sezdiğinde stresli olabilir vs. Diyeceğimiz o ki stres ne yazık ki her canlı için geçerli bir durumdur. Peki, kedilerde stres belirtileri nelerdir? Aslında bu sorudan önce kedilerde stres nedenlerine değinsek daha iyi olacak.
Kedilerde stres nedenleri nelerdir?
Kediler duygusal gözükmeyen ancak oldukça hisli canlılardır. Bağımsız ve başına buyruk gözükseler de çevrelerinde olan bitene ilgililerdir aslında. Kediler sosyal canlılardır ve hemen hemen pek çok canlı ile iletişim kurabilirler. Kedilerde stres birçok farklı nedene dayanabilir. Örneğin evden taşınmanız bir stres nedeni olabilir kediniz için. Çünkü kendini güvenli alanından çıkmış hissedebilir. Aileye katılan yeni bir hayvan da gerginlik nedeni olabilir. Sadece hayvan değil yeni bir insan da onlarda stres yaratabilir. Evdeki huzursuzlukları hissedebilirler ve bu his onları strese sokabilir. Ayrıca yüksek sesten de etkilenebilirler. Etrafta yüksek ses olması kedinizi bir hayli rahatsız edebilir. Kediniz uzun süre bir yerde kapalı kaldıysa da strese girebilir. Özellikle yolculuk sırasında strese girmesi muhtemeldir. Ailede yaşanan bir kaybın kediler için bir stres sebebi olabileceğini biliyor muydunuz? Kediler ailedeki kayıplardan da etkilenebilirler. İşin özeti kediler pek çok nedenden dolayı strese girebilir. Kediniz stresi kendi içinde yaşamayabilir ve bunu gayet dışarı yansıtabilir. Kedinizde stres belirtilerini gözlemleyebilirsiniz, davranışları bunu açıkça söyler. Peki, nedir bu davranışlar gelin göz atalım.
Kedilerde stres belirtileri nelerdir?
Kedinizin strese girdiğini, günlük rutinlerindeki değişimden gözlemlemeniz mümkündür. Bunları birkaç başlık altında sıralayalım.
1 - İştahsızlık
İştahsızlık, hayvanlarda hem fiziksel hem ruhsal sıkıntılar olabileceğine işarettir. Kimi zaman aşırı sıcaklardan yeme arzusu azalabilir ancak genellikle iştahsızlık bir problem olduğuna işaret eder. Kedilerde iştahsızlık stres belirtilerinden biridir. Eğer iştahsızlığa kusma, ishal ve benzeri gibi durumlar da eşlik ediyorsa o zaman fiziksel bir sorun olduğunu düşünebiliriz. Acilen veteriner hekime götürmenizde yarar olacaktır.
2 - Aşırı yeme
Tam tersini düşünelim şimdi de. Eğer kediniz normalden fazla yiyorsa bu da bir stres belirtisi olabilir. Kendimizden pay biçelim. Kimimiz stresten ve sıkıntıdan kendimizi yemeğe vururuz kimimiz ise yemeden içmeden kesiliriz. Aynı durum kediler için de geçerli. Bazı kediler kendilerini yemeğe vurabilir. Aşırı yeme sadece psikolojik bir rahatsızlık değildir elbette. Altında yatan pek çok farklı neden de olabilir. Veteriner hekiminize danışmayı unutmayın.
3 - Gözden kaybolma
Saklanıp, saklandığı yerden hiç çıkmayabilir. Saklanma, kedilerde stres belirtilerinden biridir. Örneğin kedinizi kuaföre götürdünüz. Eve getirdiğinizde kafesinden çıkmak istemeyebilir. Bu onun stresli olduğunun bir göstergesi olabilir. Bu durumda kedinizi zorlamak yerine strese neden olan etkeni bulmanızda yarar var. Konuşarak onu rahatlatmayı deneyin. Size güvendikçe korkusu azalacak ve saklandığı yerden çıkacaktır. Ancak burada altın kural şu; onu asla zorlamayın.
4 - Yalanma
Kedilerin su ile arasının pek de iyi olmadığı malum. Kendilerini yalayarak temizlemeyi tercih ediyorlar hatta yavrularını da bu şekilde temizliyorlar. Bu aslında olağan bir durum yani kediniz kendini temizlemek için yalıyor olabilir. Ancak bu yalamanın dozu önemli. Eğer takıntılı bir şekilde sürekli yalanıyorsa stres altında olabilir. Gözlemlemekte yarar var.
5 - Eve tuvaletini yapma
Kedilerin ne kadar temiz varlıklar olduğunu biliyoruz. Hatta belki de yeryüzünün en titiz canlılarından. Kakasını ya da idrarını kuma gömen kediniz birden bire salonunuzun orta yerine tuvaletini yapıyorsa yolunda gitmeyen bir şeyler olabilir. Kedilerin eve çiş ya da kaka yapması olası bir durum değildir altında mutlaka yatan başka sebepler vardır ki bu sebeplerin en kuvvetlilerinden biri kedinizin stres altında olmasıdır.
Fiziksel rahatsızlıklar kadar ruhsal sorunlar konusunda da kedinizi kollamalısınız. Örneğin stres altında olup kendini çok yalarsa, yaladığı bölgedeki tüyler dökülebilir ve devamında cildinde enfeksiyon olabilir. İştahının kesilmesi, zayıflamasına ve sağlıksızlaşmasına neden olabilir ya da tam tersi aşırı yemesi kilo artışına sebeptir. Yani aslında psikolojik olan etkiler uzun vadede fiziksel etki olarak geri döner. Bu nedenle kedinizde son zamanlarda mutsuzluk ya da depresyon gibi belirtiler seziyorsanız bu durumun üzerinde durmanızda yarar var. Kedi stresi nasıl geçer sorusunun en doğru yanıtı için veterinerinize danışın.