Kedilerde hamilelik en çok dikkat edilmesi gereken ve özen gerektiren bakımlardan biridir. Kediniz artık bir anne adayıdır ve tıpkı insanlarda olduğu gibi özel bir bakıma ihtiyacı vardır. Özel bakımdan kastımız aslında barınacak yer ve mamadan öteye geçmeyebilir çünkü kediniz zaten bu süre zarfında annelik içgüdüsü ile kendini fazlasıyla koruyup kollayacaktır. Tıpkı kendi temizliğini kendisi yaptığı gibi hamilelik sürecinde de en iyi bakımı yine kendine yapacaktır. Burada üzerimize düşen birtakım görev ve sorumluklar vardır. Kedilerde hamilelik teşhisi ile başlayalım. Kedilerde gebelik tanısı, veteriner hekimin elle kontrol etmesinin yanı sıra ultrasonografi ve radyolojik görüntülenme ile konur. Bu yöntemler arasında olan ultrasonografi ile 3 ila 4 haftalık gebelikler teşhis edilebilir. Ultrasonografi ile konan gebelik teşhisi en erken 11 ila 15.günler aralığında yapılabilir. Gebelik sürecinde kedinizde birtakım davranış değişimleri gözlemlenebilir. Kediniz doğum yapacağı uygun bir yer arayışına girecektir. Bu yer genellikle kuytu, uzak ve sessiz yerler olacaktır. Vücut ağırlığındaki değişim de gebelik sinyallerinden biridir. Bununla birlikte gebeliğin ortalama 21.gününden itibaren memeler bir takım büyümeler gözlemlenir. Gebelik döneminde karbonhidrat yönünden zengin diyetlerden kaçınılmalıdır. Bunun yerine protein bakımından zengin yiyecekler tercih edilmelidir. Gebelik süresi boyunca kedilerde protein gereksinimi de artacaktır ki bu oran köpeklerinkinden daha fazla olabilir. Bu sürede veteriner hekiminiz de yönlendirmesiyle birtakım vitamin takviyelerinden de destek alabilirsiniz.
Hamilelik döneminde kedinize yapacağınız bakımlara geçmeden önce bu sürecin nasıl bir süreç olacağına değinerek başlayalım yazımıza.
Kedinizin hamileliği sırasında neler olur?
Bu kutsal duygu, her canlı için bambaşka bir anlam taşır ancak cinsi, türü, ırkı ne olursa olsun hepsinde annelik içgüdüsü ağır basar. Yavrularını istemeyen, onları reddeden hayvanlar da vardır elbette ancak biz bu yazımızda işin güzelliklerine değinmek istedik. Bir kedinin ortalama hamilelik süreci yaklaşık 65 gün civarıdır. Ancak bu süre kimi zaman 61 gün kimi zaman 72 gün aralığında da değişebilir. Hamileliğin ilk kısmında, kedinizin vücudu yavru kedilere hazırlanmak için yağ kazanmaya odaklanır. Son kısımda ise kedinizin aldığı kilolar yavruların büyümesinden kaynaklanır. Kedinizin sağlıklı bir hamilelik geçirmesi ve yavruların gereken besinleri alabilmesi için yağ bakımından zengin olan bir beslenme önerilir. Ancak bu durum aşırı ve sağlıksız kilo artışına da sebep olabileceğinden mutlaka veteriner gözetiminde olmalıdır. Hamile kediler, hamile kaldıktan yaklaşık 2-3 hafta sonra kızışma dönemini geride bırakır ve çiftleşme isteği sonları. Göğüs uçları belirginleşir ve tombullaşmaya başlar. Dördüncü haftaya gelene kadar kedinizin karnında ciddi bir şişlik görülmez. Dördüncü haftadan sonra ise karındaki şişlik artık gözle görülür bir hale gelir. Memeleri irileşir. Hamile kedilerin, bu süreçte normal kilolarının yaklaşık %20’si kadar fazlasına çıktığı görülebilir. İşte bu noktada beslenme çok önemli olacaktır.
Hamile kedilerde beslenme
Hamile kedilerde beslenme en önemi konulardan biridir çünkü anne ve yavrularının sağlığını doğrudan etkiler. Hamile kediler için özel mamalar bulunur. Bu mamalar kedinin de yavrunun da yeterli ve dengeli besin almasını sağlar. Kedilerde hamileliğin 28.gününde yavruların iç organları oluşmuş olur. Embriyolar yaklaşık 2,5 cm büyüklüğünde olur. İskelet yapısı ile hamileliğin 40.gününde gerçekleşir. Gelişmeye devam eder ve 50.güne gelindiğinde gelişim tamamlanmış olur. Bu gelişimin hem yavrular hem anne için sağlıklı olması doğru mama seçimine bağlıdır. Peki, hamile kedi nasıl beslenmelidir şimdi gelin bu sorunun yanıtı ile devam edelim. Hamileliğin başlangıcında kedinizi yağ bakımından zengin bir mama ile beslemeniz önemlidir. %25 yeni mama ve %75 mevcut mama ile başlayabilirsiniz. Mevcut mamasını eski mama ile karıştırarak yeni mamasına alışmasını sağlayabilirsiniz. Beş, altı gün sonra yeni mamanın oranını arttırabilirsiniz. Devamında artık tamamen yeni mama vermeye başlayabilirsiniz. Eski mamasından karıştırarak vermek, mama değişikliğine geçişi kolaylaştıracaktır. Direkt yeni mama verirseniz kediniz mama yemeği reddedebilir. Yanı sıra bu ani değişim birtakım sindirim sorunlarına da yol açabilir. Bu nedenle yavaş yavaş mamayı değiştirmek en doğru seçim olacaktır. Kedinizin hamileliği ilerledikçe enerji gereksimini de artacaktır. Gebeliğin son düzlüğüne geldiğimizde kediniz normalden ortalama %70 daha fazla enerji tüketecektir. Enerji açısından yoğun ancak sindirim açısından kolay bir mama tercih edebilirsiniz. Eğer hamile kedilere özel mama bulamıyorsanız bu durumda kaliteli bir yavru kedi maması da verebilirsiniz. Gelişim aşamasında olan yavrular için hazırlanan mamalar vitamin ve mineral bakımından zengindir. Bu sayede hamile kediniz için gereken besin değerlerini de vermiş olursunuz. Kedinizin hamilelik sırasında fazla kilo almasını önlemeniz gerekir ki bunun en doğru yolu düzenli olarak tartmaktır. Tartıda olması gerekenden fazla bir rakam görürseniz verdiğiniz mamanın miktarını ayarlayabilirsiniz. Böylece fazla kilo almanın yarattığı olumsuz durumların da önüne geçmiş olursunuz. Kedinizi beslerken daha önce uyguladığınız rutine devam edebilirsiniz. Temiz ve bol su içmesi önemlidir. Bu nedenle kedinizin suyunu sık sık tazelemenizde yarar olacaktır. Doğum gerçekleştikten sonra kendiniz hemen yavrularını emzirmeye başlayacaktır. Her gün çeyrek litre kadar süt üretimi gerçekleşebilir. Bu durumda kedinizin beslenme ihtiyacı artacaktır veteriner hekiminiz bu noktada sizi yönlendirecektir. Emzirme döneminde normalden daha fazla yemesi gerekebilir. Bu nedenle kedinizin mamasını yakınında tutmanızda yarar olacaktır. Vücudu bu süreçte süt üretecektir ve bu üretimin kalitesi olması, kaliteli mamalara bağlıdır. Yüksek kaliteli, yüksek enerjili mamaları seçmeniz emzirme döneminin daha sağlıklı geçmesini sağlayacaktır. Emzirme dönemi bittikten sonra kedinizi artık normal maması ile besleyebilirsiniz.
Doğum sürecinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
- Yazımızın finalinde doğum anına değinelim. Doğum sürecinde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Eğer doğum evde gerçekleşecekse bunlara dikkat etmenizde yarar olacaktır.
- Normal bir doğumda kasılmalar şiddetlendikten sonra ortalama 15 dakika içinde ilk yavru doğacaktır.
- İlk yavru doğduktan sonra kediniz biraz dinlenmek isteyebilir. Normal şartlarda 20-30 dakika içinde ikinci yavru doğacaktır. Ancak 3 saat geçmesine rağmen hala ikinci yavru doğmadıysa veteriner hekiminizle derhal irtibata geçin.
- Yavrunun ayağını ya da zar kısmını görüyorsanız ancak buna rağmen doğum gerçekleşmiyorsa yavru sıkışmış olabilir. Yine ve yeniden veteriner hekiminize ne yapacağınızı danışın.
Önemli Not: Yukarıda sık sık veteriner hekiminize danışmanızın öneminden bahsettik. Doğum çok riskli ve bir o kadar önemli bir konudur. Bu nedenle eğer imkân varsa doğumun veteriner hekiminiz tarafından yaptırılması çok daha sağlıklı olacaktır. Ancak eğer böyle bir imkân yoksa veteriner ile telefonda anbean görüşme sağlanmalı ve her durum için bilgi verilmedir.